Nhiều bạn thích amplifier đèn, DAC đèn, rồi DAC/Amp có cái đèn, và mình cũng vậy 
Đèn tiền khuếch đại ( preamplifier tube )
6SN7 : Darkvoice 336se, Wings Amplifier ( DIY in Vietnam ), Felkis Audio Elise
Những chiếc đèn 3 cực (triode) đầu tiên được thiết kế theo lối đốt trực tiếp (cathode và sợi đốt chung làm một), ví dụ bóng 01A, 71A, 26, Ba, Cd, Ed, chúng là những loại đèn này thường có hệ số khuếch đại thấp hoặc trung bình. Sau đó các nhà sản xuất tiếp tục ngiên cứu và cho ra đời loại đèn có cathode đốt gián tiếp tức là sợi đốt được bên trong một ống cathode hình trụ bên ngoài có phủ chất bari-stonti. Cathode được đốt nung nóng sẽ phát ra điện tử, bắn qua anode ( đọc thêm tại đây ), tạo thành dòng điện trong đèn. Để sợi đốt không chạm vào cathode, thời kỳ đầu, ở vài kiểu đèn, người ta bộc sợi đốt trong ống sứ, sau đó thay bằng một lớp ô-xít nhôm. Ưu điểm nổi bật của đèn đốt gián tiếp so với đèn đốt trực tiếp là có thể đốt tim AC, tiếng sẽ quyến rũ hơn ( thiên hạ đồn đốt tim AC nghe quyến rũ hơn là thế chứ mình thì thích đốt DC hơn vì kinh nghiệm là đốt AC bóng dễ tự kích và hay tự dao động tần số cao gây hú hí, nổ lốp đốp ), mặt khác khả năng phát xạ điện tử của loại đèn này rất lớn nên dễ dàng chế tạo những loại đèn có độ khuếch đại cao hơn.
6SN7 là một trong những loại đèn 3 cực kép đốt tim gián tiếp thời kỳ đầu, những chiếc 6SN7 đầu tiên được RCA chế tạo vào năm 1939 để phục vụ cho các thiết bị audio và chủ yếu là cho lĩnh vực quân sự. Nga phát triển dòng đèn 6H8C riêng của mình sau đó ít lâu, Trung Quốc cũng theo chân và cho ra đời con 6N8 sida. Bóng 6SN7 là bóng hay, tiếng rất đĩnh đạc, dày dặn vì cái đường đặc tuyến chạy rất tuyến tính. Thế con 6SN7 vào hay ?
- 6H8C Mel-Z Hole Plate, square-disc getter và 5692 Red-Base của RCA ( thực ra General Electric mới là cha đẻ của nó ) : đây là 2 controng những bóng 6SN7 có thiết kế cơ khí dã man nhất với 2 thanh support-rod dày cui chừng 1mm chống bản cực, giữ cho chúng không bị rung trong điều kiện dao động mạnh, bên cạnh đó 2 tầm mica ở trên nóc bóng tỳ rất sát vào thành thủy tinh, một cơ chế chống rung hiệu quả chỉ có trong các dòng đèn quân sự, đặc biệt là cho không quân. Theo đánh giá riêng của bản thân, 2 con này đứng nhất nhì trong đám 6SN7. RCA 5692 Red-Base cho tiếng hơi dày, mộc mạc, nghe rất dễ bị thuốc hàng, con này có gain thấp hơn thiết kế chuẩn của 6SN7 nên tiếng sẽ nhỏ hơn một chút, vặn volume to hơn thôi chứ hoàn toàn không bị vấn đề gì đâu nghen. 6H8C phiến lỗ có tiếng trong vắt, sạch sẽ, chi tiết, nhanh, bass treb lên rất tốt nhưng mid có hơi lùi ra sau một chút.
- Shuguang CV181-Z quả lê, double O-getter : con này được phát triển và copy từ bóng CV181 của Mullard, dòng bóng dành cho hải quân Anh. Bóng được chế tác rất đẹp và làm rất kỹ càng với đế sứ, 4 thanh chống cho toàn bộ cấu trúc bóng nên nó rất vững, ko bị microphonic chút xíu nào. Mình có nghe đối chiếu với CV181 Mullard thì thấy nó chỉ thua có xíu xiu thôi ở dải trung âm nam, Mullard nghe dày hơn, ấm hơn, bass đánh dày hơn nhưng mà không có lực, hơi thiếu kiểm soát một chút. Con Shungguang rẻ mà dễ mua hơn nhiều, đánh tiếng rất là đĩnh đạc, ấm dày vừa, lên cao tốt mà đặc biệt là cái tiếng bass lực vừa tốt lại vừa gọn gàng, thế nên theo gu của mình thì mình yêu con Shungguang hơn
- Tungsol 6SN7GTB mới, do Nga làm : Ui cha! Lẽ ra mình không hề để ý hay biết cái bóng này nhưng vừa rồi mình có người bạn cho 1 cặp nên mới biết. Con này nhìn thiết kế chả khác chi con Tungsol 6SN7GTB cổ, nhìn rất là cối do 2 thanh support rất dày, double mica trên dưới chống rung tốt. Nghe thì thấy tuy không bằng CV181-Z, 6H8C lỗ và 5692 nhưng mình chắc chắn là nó không hề kém cạnh những con Sylvania đế nâu đế đen đang bán 3tr 4tr trên thị trường. Giá em này chỉ khoảng 35$ nên mấy bạn thích tự ráp cũng có thể mua về khai thác hoặc thay cho mấy bóng 6SN7 chánh hiệu Trung Quốc.
Kinh nghiệm chọn bóng 6SN7 tốt: do nó là con 3 cực kép, mỗi nửa đèn sẽ khuếch đại cho từng kênh trái phải nên việc chúng có cân nhau hay không là điều quan trọng, vấn đề này yêu cầu người bán cung cấp số đo 2 nửa đèn. Vấn đề thứ 2 là microphonic, vấn đề này test khá dễ, bạn nhìn thấy 2 bản cực của đèn 6SN7 như sau đây chứ. Cắm nó vào amplifier, bật lên 5 phút, cắm tai nghe, vặn volume tầm 50%, lấy cây bút chì gõ nhẹ vào 2 bản cực và nghe xem có tiếng “boong boong” hay không. Thường thì 5692 không bị đâu vì nó cối lắm, 6H8C mới là con cần phải test thật kỹ.
6922/6DJ8/7308 : Vali 2, Lyr 2, Mjolnir 2
Bóng công suất ( power tube )
6AS7/ 6H13C/ 6080/ 5998 : Darkvoice 336se, Crack OTL, Felkis Elise
Đỉnh cao của cái dòng bóng này là Western Electric 421A, nhưng thôi bỏ nó qua một bên đi vì 500$/cặp chơi phí tiền lắm, trừ khi bạn là người mê sưu tầm đèn cổ thì mua. Âm thì hay nhưng không đáng đến mức đó đâu bạn.
- 6AS7 : Mình thử nhiều loại 6AS7, thì thấy con hay nhất là 6AS7 của RCA làm. RCA làm con này in nhãn tùm lum, có khi là Roger, Bogen, Hewlett Packard. RCA có thiết kế quả lê khá to, bóng này rất nóng và áp lên khá là chậm, muốn đánh giá cho thật chính xác thì bật amplifier lên tầm 10-15p rồi nghe.
- 6080 : Khuyên dùng 2 loại, 1 là Sylvania 6080WA hoặc Raytheon 6080 đế sắt là tốt nhất. 6080 rất hay xảy ra hiện tượng nẹt lửa bên trong bóng, cấu trúc cơ khí không được vững vàng, nhiều khi đang nghe tê tê phê phê mà thấy nó lẹt xẹt rít rát là do cái lưới đèn nó chạm vào bản cực, hiện tượng này rất dễ chết bóng và cực kỳ nguy hiểm cho tai nghe.
- 6H13C : bóng này rất rẻ, gọi là bán đầy đường vì nó nằm trong mấy cái tivi xưa ơi là xưa, máy tách sóng radio trong quân sự, và bộ cung cấp nguồn quân sự mà Nga hồi xưa viện trợ quân sự cho Việt Nam mình. Sau khi mình thay qua thay lại búa xua bóng này bóng khác thì hóa ra cái con 6H13C này lại có tiếng thích nhất. Âm thanh mộc mạc, chi tiết, không khô, không mỏng, không dày, bass nhẹ nhàng, sâu vừa phải và sự lan tỏa của bass rất dễ chịu với các dòng nhạc country, jazz, blue.
6H6P : bóng này được sử dụng khá nhiều trong các amplifier bán đầy trên Ebay và các sản phẩm amplifier của Little Dot.
6H6P tương đương với 5687. Trong vài trường hợp âm thanh có thể còn nhỉnh hơn con 6H30 thần thánh, nhưng tội cái nó không được bền bỉ cho lắm và kiếm con có 2 nửa tridode cân nhau chua như giấm. Nhưng được cái còn rất rẻ và rất nhiều. Sở dĩ nó vẫn chưa ngóc đầu lên được là vì 5687 của Âu Mỹ còn quá rẻ nên 6H6P khó có cơ hội ngóc đầu lên, đã vậy, các tay buôn thì truyền nhau là bóng Mỹ nghe hay hơn bóng Nga
6H6P không có bóng giả, chỉ có Trung Quốc làm bóng theo thiết kế của 6H6P thôi nhưng chất lượng thì cà chua lắm, nghe khô khốc và um um vì thiếu nickel. 6H6P hay nhất nên tìm 6H6P-EV cho Reflector sản xuất, tiếng vô cùng xuất sắc.
6C45/ 6S45 : Woo WA7
Đây là một trong những bóng mà mình yêu thích nhất. Người ta gọi nó là siêu đèn vì nó làm được rất nhiều thứ, từ tiền khuếch đại, làm bóng lái ( món này là sở trường của 6C45 vì khả năng đẩy cathode current đến 52mA nên mấy tay cứng cựa rất thích dùng 6C45 trong mạch driver cho các bóng to như 845, 211 )và làm luôn cả bóng công suất. Nó nhỏ xíu như mấy bóng 6922 mà sức khỏe thì dã man cùng tận khi mà nó có thể cấp công suất tới 1.5W, đánh luôn cả loa độ nhạy cao một chút chứ đừng nói gì đến tai nghe. Ít hãng khai thác bóng này vì nó hay bị dao động tự kích tần số cao, gây hú hét, í ới, bóng thì rẻ nhưng đầu tư linh kiện cho nó rất tốn kém. 6C45 còn có một nhược điểm là hồi xưa, anh Nga làm ra nó để chạy chế độ “mình ên” nên kiếm 2 cặp cân nhau khó hơn đãi vàng, sai số của bóng trong data có khi sai số so với thiết kế hơn kém 3% ! 6C45 hay nhất là loại Gold-grid, sản xuất từ những năm 71-75 nhưng khổ lắm, mình lựa 16 con thì mới ra được 1 cặp cân nhau T_T
Đối với những bạn nào đang dùng Woo WA7, tốt nhất là mua 6C45 của Electro Harmonix Gold-pin sản xuất trong thời gian mới đây, âm thanh rất điệu đà, kiểu cách, lịch sự và dải bass rất lực, sung mãn. Đã vậy, loại bóng mới này còn được nhà sản xuất lựa chọn 2 bóng cân nhau hoàn toàn nên bạn tránh được trường hợp bên to bên nhỏ. Có thể bạn cũng tìm hiểu cái bóng này trên mạng và bạn thấy Jacmusic.com có nói về trường hợp EHX 6C45 Gold Pin bị mất chân không trong nếu xài lâu, điều này đúng chứ không phải sai, thực tế các con Electro Harmonix 9-pin nào cũng bị trường hợp này cả. 6C45 bị nhiều là do nó quá nóng và chân đèn bị giãn nở, gây ra các vết rạn nứt li ti nằm ở đáy bóng và làm lọt khí. Nghe thì ghê vậy chứ bạn đừng có lo, khi nào khai thác gần như triệt để để thì nó mới nóng đến mức vậy thôi
Đây là một số đèn dùng trên các amplifier mà mình biết, nếu bạn có thắc mắc về loại nào nữa thì cứ để lại comment bên dưới, cái nào biết mình sẽ tư vấn cho. Nhưng mà bạn phải nhớ là… không phải con đèn nào đắt cũng hay đâu, và việc trải nghiệm đèn cũng là một phần rất thú vị trong thú chơi audio. Và xin bạn nhớ rằng, không phải đèn nào cũng cắm thay thế cho nhau được, có rất nhiều trường hợp mình thấy bạn thấy đế 9 chân nên nghĩ con đèn 9 chân nào cắm vào cũng được và kết quả là hư cả biến áp nguồn rồi những linh kiện liên quan trong mạch, thận trọng xem kỹ thông số bóng dùng trên thiết bị để chọn lựa cho phù hợp.
Nguồn tham khảo: Monospace – http://monospace.vn/threads/danh-gia-mot-so-loai-den-dien-tu-dung-trong-cac-headphone-amplifier.526/